Bebekler doğumdan itibaren belli haftalarda ani ve belirgin büyüme dönemleri geçirirler. Bu dönemler büyüme atakları olarak adlandırılır. Büyüme atakları, bebeğinizin hem fiziksel hem de zihinsel gelişiminin hızlandığı, yoğun ve kritik süreçlerdir. Bebeklerin genellikle ilk 1,5 yıl içerisinde yaşadığı yaklaşık 10 büyüme atağı vardır.
Bebeklerde Büyüme Atakları Nelerdir?
- 5. Hafta - Değişen Duyular: Bebeğiniz ilk kez gülümsemeye ve ses çıkarmaya başlar. Görme ve işitme duyuları gelişir. Baş çevresi büyür ve dış dünyaya ilgisi artar. Genelde huzursuzluk ve ağlama artar.
- 8. Hafta - Oluşumlar Dönemi: Baş çevresinde ani büyüme olur. Yeni doğan refleksleri azalır, bebeğiniz el ve ayaklarını keşfeder, hareketlerini daha iyi kontrol eder. Bu dönemde bebeğinizin duyuları daha keskinleşir, ancak uyku düzeni bozulabilir.
- 12. Hafta - Yumuşak Geçişler Dönemi: Bebeğinizin dikkati çabuk dağılır. Bu dönemde bebek dış dünyaya daha fazla ilgi duyar ve sesini çeşitlendirerek tepkiler verir. Salya üretimi artar, eller sıkça ağza gider. Uykuda hassasiyet oluşur ve küçük seslerle bile uyanabilir.
- 19. Hafta - Etkinlikler Atağı: Bebeğiniz karmaşık ilişkileri anlamaya başlar ve yabancılara karşı çekingenlik gösterebilir. Muhakeme becerileri gelişir. Adını duyduğunda tepki verir. Bebeğinizi evin farklı odalarında gezdirerek çevresini keşfetmesini destekleyebilirsiniz.
- 26. Hafta - İlişkiler Dönemi: Mesafe kavramı gelişir. Sizden uzaklaştığında huzursuz olabilir. Bu dönemde bebeğiniz uykuya dalmakta zorlanabilir. Odaklanma artar ve küçük detaylarla ilgilenmeye başlar. Bu süreçte bebeğinizle detaylı oyuncaklar ve aktivitelerle vakit geçirebilirsiniz.
- 37. Hafta - Kategoriler Dönemi: Beslenme düzeninde sıkıntılar olabilir; meme reddi yaşanabilir. Bebeğinizin kategorileştirme yeteneği gelişir, farklı ses ve hareketleri taklit eder. Aynaya ilgisi artar, bu nedenle aynalı oyunlar gelişimini destekleyebilir.
- 46. Hafta - Zincirleme Olaylar: Bebeğiniz artık amaçları doğrultusunda bir dizi hareket yapmayı öğrenir. Taklit yeteneği gelişir, çevresindekilerin hareketlerini daha sık tekrarlamaya başlar. Dil gelişimini hızlandırmak için bol bol konuşmak ve anlatmak faydalıdır.
- 55. Hafta - Programlar Dönemi: Bebeğiniz sistematik düşünmeye başlar ve neden-sonuç ilişkisini anlar. Aynı hareketleri sıkça tekrarlayabilir. Saklambaç gibi basit oyunlar bu dönemde faydalıdır. Çizim yapmaya başlayabilir.
- 64. Hafta - İlkeler Dönemi: Bu dönemde bebeğiniz kendi isteklerini yaptırmak için çeşitli yollar denemeye başlar. Kurallar koymak ve net olmak önemlidir. Bu süreçte tutarlı ve sakin bir yaklaşım benimsemek bebeğinizin kuralları anlamasını sağlar.
- 75. Hafta - Sistemler Dönemi: Bebeğiniz benlik ve aidiyet kavramlarını öğrenir. Bu dönemde kendi kararlarını verme imkânı tanımak özgüven gelişimine katkı sağlar. Taklit etmenin ötesine geçerek davranışları içselleştirir ve 2 yaş sendromu öncesinde bağımsız davranışlar göstermeye başlar.
Büyüme Ataklarında Yapılması Gerekenler
- Bebeğinizin büyüme atak haftalarını takip etmek için bir takvim tutun. Bu sayede yaşadığı değişimlerin nedenlerini daha iyi anlarsınız.
- Bebeğinizin atak dönemlerindeki huzursuzluk ve uyku problemlerini normal kabul edin. Bu dönem geçici olduğundan sabırlı olun.
- Bebeğinizin fiziksel ve zihinsel gelişimini destekleyen aktiviteler yapın.
- Tensel teması artırın ve sakin, yumuşak bir iletişim kurun.
- Büyüme ataklarının getirdiği olumsuzlukların aslında olumlu gelişmelerin habercisi olduğunu hatırlayın ve bu süreçte bebeğinizin ihtiyaç duyduğu desteği sağlayın.
Unutmayın, her bebeğin gelişimi kendine özeldir. Yukarıda belirtilen zamanlamalar genel rehber niteliğindedir ve bebeğiniz bu süreçleri farklı zamanlarda deneyimleyebilir. Bebeğinizin gelişimini gözlemleyerek, ihtiyaç duyduğu desteği vermek için onun büyüme ataklarını yakından takip edin.